خوانش سیاسی شاهنامه فردوسی با تأکید بر اندیشه سیاسی ایرانشهری

پایان نامه
چکیده

اندیشه سیاسی ایرانشهری، سامانه ای منسجم از تفکّر ایرانی برای اداره گیتی است. ایرنیان با برخورداری از چنین اندیشه منظمی توانسته?در طول تاریخ، با اقتدار، ضمن اداره مطلوب ایرانشهر، بر گستره گیتی مسلط شود. بختیاری این اندیشه به سبب پیوستگی بن مایه های آن به درگاه یزدان پاک و بهره مندی از فرّه ایزدی است که به توأمانی دین و سیاست و فرهمندی حاکمیت می انجامد. شعار بنیادی پادشاهان، دادگری مبتنی بر خرد سیاسی است. راستی، دین داری، دادگری، خردورزی، توجه به دانش، وفای به پیمان، از مولفه های برجسته این اندیشه سیاسی است. حکیم ابوالقاسم فردوسی،شاعر حماسه سرای قرن چهارم هجری است که شعر خود را در خدمت اندیشه سیاسی ایرانشهری به کار گرفته است. منظومه حماسی حکیم توس،محملی راستین برای این اندیشه فرهمند است. اندیشه ای برگرفته از دین با محوریّت خرد سیاسی برای اداره دادگرانه گیتی. با اندکی تأمّل می توان اهداف این خردنامه سیاسی ایرانشهری را چنین بیان کرد: - احیا و بازتولید اندیشه سیاسی ایرانشهری برای حفظ اقتدار وحدت ملی - ارائه الگوی شاهی آرمانی برای اداره ایرانی آباد، آزاد و سرشار از امنیت و آسایش - توجه به فضیلت های اخلاقی در ارائه الگوی پهلوان ایرانی - نمایش برتری تقدیر ایزدی بر تدبیر بشری - نشان دادن ناپایداری قدرت های حاکم بر گیتی با نیت تشویق فرمانروایان به دادگری کلید واژه: شاهنامه فردوسی، اندیشه سیاسی ایران شهری، فرّ? ایزدی، توأمانی دین و سیاست، خرد و دانش?دادگری

منابع مشابه

مبانی کیهان‌شناختی اندیشه‌ی سیاسی ایرانشهری با تأکید بر منابع زرتشتی

در کیهان‌شناسی پیشامدرن همواره این ایده وجود داشته که جهان انضمامی توسط نیرو یا نیروهایی شکل گرفته که جهت و مسیر نهایی عالم را مشخص می‌کند. اگر اندیشه‌ی سیاسی مجموعه‌ای از ایده‌ها برای تدبیر امور سیاسی عالم دانسته شود که به بحث از مبادی قدرت می‌پردازد، همسازی میان اندیشه‌ی سیاسی و کیهان‌شناسی ضروری خواهد بود. بر این اساس، کیهان‌شناسی الگویی متعالی برای اندیشه‌ی سیاسی فراهم می‌آورد که تبلور این ...

متن کامل

تحلیل گفتمانیِ ابرگفتمان اندیشه سیاسی ایرانشهری

تحلیل گفتمانیِ ابرگفتمان اندیشه سیاسی ایرانشهری[1] الهام حسین‌خانی[2]- دکتر سیدجواد امام‌جمعه‌زاده[3] تلاش بنیادی این مقاله آن است که نشان دهد، اندیشه سیاسی ایرانشهری، نه تنها یک گفتمان است که پیشینه مولفه‌های گفتمانی را داراست، بلکه یک ابرگفتمان است، چرا که نه ‌  تنها در بیش از هزاروصد سال بقای گونه نظم ‌محورِ آن، به صورت هژمونیک غالب بوده است، که خرده‌ گفتمان‌هایِ درونیِ هنجارگرا و برابرگرایِ آن، ...

متن کامل

ماهیت اندیشه سیاسی سده‌های میانه، با تأکید بر فلسفه مسیحیت

ماهیت اندیشة سیاسی سده‌های میانه، همواره، موضوعی مورد بحث نزد پژوهشگران این حوزه بوده است. تبیین این مسئله می‌تواند امکان فهم دقیق‌تری از تحولات فکری در سپهر سیاست در سده‌های میانه را به‌دنبال داشته باشد. از منظر نوشتة حاضر، سیاست در سده‌های میانه را باید در نسبتی که با مفاهیم سیاسی در کتاب مقدس داشته است، فهم کرد. مدعای ما این است که کتاب مقدس گنجینه‌ای مهم است که هنگام ترجمة متون سیاسی در دور...

متن کامل

نقش مؤلفه‌‌های اندیشه سیاسی امام خمینی در پیروزی انقلاب اسلامی (با تأکید بر وصیت‌نامه سیاسی - الهی)

تحلیل و تفسیر حرکت امام خمینیv، به‌ عنوان مرجع و همچنین رهبر برجسته‌­ی دینی، در عرصه­‌ی سیاست بدون درک بنیان‌­های فکری ایشان میسر نیست. وصیت‌نامه سیاسی الهی به عنوان عالی­‌ترین اثر مکتوب ایشان که در آن هندسه­‌ی حکومتی ترسیم شد...

متن کامل

خرد سیاسی در شاهنامه فردوسی مبانی و ساختارها

«خرد» را می‌توان مهم ترین مفهوم مطرح شده در شاهنامه فردوسی دانست. این مفهوم هنگامی که در عرصه اداره کشور و اعمال حکمرانان قرار می‌گیرد رنگ و بوی سیاسی می‌یابد و می‌توان از آن به عنوان «خرد سیاسی» تعبیر کرد. لازمه پرداختن به خرد سیاسی و جوانب و کارکردهای آن آگاهی از مبانی و ساختارهای آن است. این مبانی قابل استخراج از متون کهن ایران باستان که شاهنامه فردوسی تا حد زیادی متاثر از آنها می‌باشد، عبا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023